Sprawozdanie skonsolidowane – sprawozdanie finansowe przygotowane dla grupy jednostek (np. spółek handlowych), które są powiązane ze sobą kapitałowo (tzw. grupa kapitałowa). Sprawozdanie skonsolidowane jest przygotowywane na poziomie jednostki dominującej, tj. podmiotu, który sprawuje kontrolę nad innymi podmiotami z danej grupy (jednostki zależne, jednostki współzależne). Skonsolidowane sprawozdanie obejmuje dane jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na ich siedzibę, zestawione w taki sposób, jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę.
Konsolidacja sprawozdania finansowego oznacza połączenie sprawozdań
finansowych jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej poprzez
zsumowanie odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych jednostki
dominującej i jednostek zależnych / współzależnych z uwzględnieniem
odpowiednich wyłączeń (np. wynikających z transakcji wewnątrzgrupowych)
oraz korekt.
Celem tworzenia skonsolidowanych sprawozdań jest m.in. umożliwienie
weryfikacji, czy dana grupa przedsiębiorstw kontrolowana przez tych
samych właścicieli nie ma dominującego udziału w rynku (monopol),
ujawnienie sytuacji, w których deformowany jest obraz sytuacji
finansowej jednostki dominującej poprzez transakcje wewnątrzgrupowe czy
też ujawnienie sytuacji, w których część zysków danej grupy jest
transferowana do tzw. „rajów podatkowych”.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się z:
- skonsolidowanego bilansu;
- skonsolidowanego rachunku zysków i strat;
- skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych;
- zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym;
- informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz dodatkowych informacji i objaśnień.
Do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego dołącza się
również sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej oraz informację o
udziałach (akcjach)
własnych posiadanych przez jednostkę dominującą, jednostki wchodzące w
skład grupy kapitałowej oraz osoby działające w ich imieniu.
Wybór metody konsolidacji danych jednostki należącej do grupy
kapitałowej zależy od tego czy jest to jednostka zależna czy też
współzależna.
Dane jednostki zależnej (czyli w pełni kontrolowanej przez jednostkę
dominującą) konsoliduje się metodą konsolidacji pełnej, o której mowa w
art. 60 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Metoda ta polega na sumowaniu w pełnej wartości poszczególnych pozycji
odpowiednich sprawozdań finansowych jednostki dominującej i jednostek
zależnych, dokonaniu wyłączeń (np. wzajemnych należności i zobowiązań
jednostek objętych konsolidacją) oraz innych korekt (np. wynikających ze
zbycia udziałów w jednostce zależnej w trakcie trwania roku
obrotowego).
Dane jednostek współzależnych (czyli współkontrolowanych przez
jednostkę dominującą) konsoliduje się metodą konsolidacji
proporcjonalnej, o której mowa w art. 61 ust. 1 ww. ustawy, z
zastrzeżeniem art. 55 ust. 5 ww. ustawy. Metoda ta polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych wspólnika jednostki
współzależnej, w pełnej wartości, z częścią wartości poszczególnych
pozycji sprawozdań finansowych jednostek współzależnych, proporcjonalną
do posiadanych przez jednostki grupy kapitałowej objęte konsolidacją
udziałów, dokonaniu wyłączeń, oraz innych korekt.
Organem odpowiedzialnym za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest Zarząd jednostki dominującej. Prawidłowe i rzetelne przygotowanie sprawozdania skonsolidowanego oznacza opracowanie:
- zasad rachunkowości grupy kapitałowej,
- zasad sporządzania sprawozdania,
- obowiązków osób przygotowujących sprawozdanie oraz
- przygotowanie dokumentów konsolidacyjnych.
Kierownictwo podmiotu dominującego musi zapewnić właściwy przepływ
informacji w obrębie jednostki i grupy kapitałowej. Należy wyznaczyć
osoby odpowiedzialne za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania
finansowego. Osoby te również muszą dostarczać informacje o wszelkich
zmianach w strukturze grupy kapitałowej spółkom podporządkowanym oraz biegłemu rewidentowi. Podmioty dominujące muszą przekazać jednostkom podporządkowanym model sporządzania sprawozdania finansowego oraz pakietu
konsolidacyjnego. Wyznacza się do tego osoby odpowiedzialne za
przygotowanie sprawozdania. Ważnym elementem jest harmonogram prac
związany ze sporządzeniem sprawozdań jednostkowych jednostek
podporządkowanych i podmiotu dominującego, badaniem tych sprawozdań
przez biegłych rewidentów, przekazaniem danych finansowych do jednostki
dominującej, sporządzeniem i badaniem skonsolidowanego sprawozdania
finansowego.
Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli na dzień bilansowy roku obrotowego
oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy łączne dane
jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego
szczebla, bez dokonywania wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w
art. 60 ust. 2 i 6, z uwzględnieniem danych jednostek współzależnych,
spełniają co najmniej dwa z następujących warunków:
- łączne średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 250 osób,
- łączna suma bilansowa w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 7.500.000 euro,
- łączne przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 15 000 000 euro.
Jednostka dominująca, zależna od innej jednostki, mającej siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego, może nie sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli:
- jednostka dominująca wyższego szczebla posiada co najmniej 90% udziałów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziałowcy tej jednostki wyrazili zgodę,
- jednostka dominująca wyższego szczebla obejmie konsolidacją zarówno zależną od niej jednostkę dominującą, jak i wszystkie jednostki zależne od jednostki dominującej zwolnionej ze sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego także wtedy, gdy wszystkie jednostki od niej zależne wyłącza się z obowiązku objęcia ich konsolidacją.
Należy podkreślić, że jeżeli jednostka dominująca lub jednostka jej podporządkowana jest emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu, zamierza ubiegać się lub ubiega się o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nie stosuje się zwolnień, o których mowa powyżej.
Konsolidacją nie obejmuje się jednostki zależnej jeżeli:
- udziały tej jednostki zostały nabyte, zakupione lub pozyskane w innej formie, z wyłącznym ich przeznaczeniem do późniejszej odprzedaży, w terminie jednego roku od dnia ich nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie,
- występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli lub współkontroli nad jednostką, które wyłączają swobodne dysponowanie jej aktywami, w tym wypracowanym przez tę jednostkę zyskiem netto, lub które wyłączają sprawowanie kontroli nad organami kierującymi tą jednostką.
Konsolidacją można nie obejmować jednostki zależnej lub współzależnej niebędącej spółką handlową, jeżeli dane finansowe tej jednostki są nieistotne dla realizacji obowiązku określonego w art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Spółki stowarzyszone to jednostki gospodarcze, na które właściciel wywiera znaczący wpływ, przy czym wpływ ten nie jest aż tak mocny, aby można było nazwać to sprawowaniem kontroli. W tym przypadku przyjmuje się zwykle, że posiadanie od 20% do 50% głosów na walnym zgromadzeniu oznacza, że status takiej spółki można określić jako 'stowarzyszona'. Aczkolwiek, podobnie jak w przypadku spółki zależnej, liczba głosów nie zawsze musi być jedynym kryterium ustalania typu powiązań między spółkami. Kluczowa jest kwestia rzeczywistego wpływu na działalność jednostki, i tutaj również znaczenie mają kwestie dodatkowe takie jak np. odpowiednio większy wpływ na decyzje zarządu, rady nadzorczej czy np. istotne transakcje handlowe między podmiotami.
OdpowiedzUsuń